گروه نرم افزاری آسمان

بخش سوّم: مناقب حضرت فاطمه




قطره اي از دریاي مناقب شیر نوشیده از منبع وحی و تنزیل
بازگرفته شده از شیر دانش و شرف جلیل،
مام پاکیزگان از پیشوایان،بزرگِ بانوان جهانیان
ه زهرا علیها صلوات المصلّین 􀀀 حضرت فاطم
--------------------------------------------------------------
ص: 408
ص: 409
1 ) جابر بن عبداللَّه گوید: امام باقرعلیه السلام فرمود: / 890
إنّما سمّاها فاطمه الزهراء لأنّ اللَّه عزّوجلّ خلقها من نور عظمته.
حضرت فاطمه علیها السلام، زهرا نامیده شده، چون خداي متعال آن بانو را از نورعظمت خود آفرید.
هنگامی که درخشید آسمان ها و زمین به نور او روشن گشت، چشمان فرشتگان خیره شد، فرشتگان خداي متعال را سجده
نموده و گفتند:خداي ما! و سرور ما! این چه نوري است؟!
خداوند به آنان وحی فرمود:
هذا نور من نوري، أسکنته فی سمائی، وخلقته من عظمتی،اُخرجه من صلب نبیّ من أنبیائی، اُف ّ ض له علی جمیع الأنبیاء،واُخرج
من ذلک النور أمّه یقومون بأمري ویهدون إلیّ خلقی،وأجعلهم خلفاء فی أرضی.
این نوري از نور من است، که آن را در آسمانم جاي دادم، و از عظمت خویش آفریدم. من این نور را از صلب یکی از
پیامبرانم بیرون می آورم که او را بر همه پیامبران برتري می دهم، از این نور گروهی ( 1) را به وجود می آورم که براي امر من
قیام می کنند و آفریدگانم را به سوي من راهنمایی
آمده است. « امامانی » ،« گروهی » به جاي « مصباح الأنوار » -1 در
ص: 410
( می نمایند و من آنها را جانشینان (خود) در روي زمین قرار می دهم. ( 1
نیز نقل شده است. « مصباح الأنوار » نگارنده گوید: این روایت در کتاب
---------------------------------
2 ) مقدار مهریّه حضرت فاطمه علیها السلام: ابوذر گوید: / 891
رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمود:
فرشتگان از خداوند درخواست نموده و گفتند: خداي ما! و سرور ما! ما را آگاه کن که مهریه فاطمه علیها السلام چه مقدار
بوده؟ تا بدانیم و بر ما روشن شودکه او بهترین آفریده، نزد توست.
خداوند متعال وحی فرمود: ملائکتی وسکّان سماواتی، اُشهدکم أنّ مهر فاطمه بنت محمّد صلی الله علیه وآله وسلم نصف
الدنیا.
فرشتگان من و ساکنان آسمانهایم! شما را گواه می گیرم که مهریّه فاطمه، دختر محمّد صلی الله علیه وآله وسلم نصف
( دنیاست. ( 2
------------------------------
می نویسد: عبدالملک نوفلی از پدرش، از جدّش ( 3) نقل می کند که « ألفین » 3 ) علّامه حلّی قدس سره در کتاب / 892
گوید: روزي خدمت حضرت فاطمه علیها السلام رسیدم، او پیش از من سلام کرد و فرمود:
چه شده که صبح آمده اي؟
عرض کردم: براي طلب برکت.
فرمود: پدرم به من خبر داد که:
من سلّم علیه وعلیّ ثلاثه أیّام أوجب اللَّه له الجنّه.
هر کس بر او و بر من سه روز سلام نماید خداوند بهشت را بر او واجب می کند.
عرض کردم: این سلام در زمان زندگی پدر بزرگوارت و شما می باشد یا بعد از مرگتان؟
فرمود:
. 12 ح 5 / 179 ، بحار الأنوار: 43 / -1 مصباح الأنوار: 223 (مخطوط)، علل الشرائع: 1
. -2 دلائل الامامه: 91 ح 25 ، نوادر المعجزات: 90 ح 9
-3 در نسخه اصلی آمده: علی علیه السلام فرمود.
ص: 411
فی حیاتنا وبعد موتنا.
( هم در زمان زندگی ما و هم پس از مرگ ما. ( 1
---------------------------------
می نویسد: « مصباح الأنوار فی فضائل إمام الأبرار » 4 ) در کتاب / 893
پیشواي ششم، امام صادق علیه السلام از پدران بزرگوارش علیهم السلام نقل می کند که رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم
فرمود:
إنّ فاطمه علیها السلام لتشفع یوم القیامه فیمن أحبّها وتولاّها وأحبّ ذرّیّتها وتولاّهم ویشفعها اللَّه فیهم ویدخلهم الجنّه بشفاعتها.
به راستی که در روز قیامت فاطمه علیها السلام درباره کسانی که او را دوست داشته وپیروي نمایند و کسانی که فرزندان او را
دوست داشته و پیروي نمایند شفاعت می کند، و خداوند متعال نیز شفاعت آن حضرت را در مورد آنان می پذیرد و به سبب
( شفاعت آن بانوي بزرگوار، آنان را وارد بهشت می نماید. ( 2
نویسنده رحمه الله گوید: این حدیث شریف را از یک نسخه خطّی کهن نقل کردم که شاید 300 سال پیش یا بیشتر نوشته
شده است.
---------------------------------
5 ) باز در همان کتاب می خوانیم: امام باقر علیه السلام فرمود: / 894
را بر زبان حضرت « فاطمه » هنگامی که فاطمه علیها السلام متولّد شد، خداي متعال به یکی از فرشتگان وحی فرمود تا کلمه
محمّد صلی الله علیه وآله وسلم جاري سازد. به همین جهت، آن بزرگوار او را فاطمه نامید، و به او فرمود:
إنّی فطمتک بالعلم، وفطمتک عن الطمث.
185/ 287 ح 1، مزار مفید قدس سره: 154 ح 6، بحارالأنوار: 43 / 365 (با اختلاف در الفاظ)، وسائل الشیعه: 10 / -1 المناقب: 3
. 9 ح 11 / 194 ح 9 به نقل از التهذیب: 6 / ضمن ح 17 و ج: 100
إلهی وسیّدي! ذرّیّتی وشیعتی، » : -2 مصباح الأنوار: (مخطوط). در حدیث دیگري آمده: فاطمه علیها السلام عرض می کند
خداي من! مولاي من! ؛« ؟ وشیعه ذرّیّتی، ومحبّی ومحبّ ذرّیّتی، فإذا النداء من قبل اللَّه جلّ جلاله: أین ذرّیّه فاطمه وشیعتها
فرزندان و شیعیانم، و شیعیان فرزندانم، و دوستداران من و دوستداران فرزندانم. در این هنگام از جانب خداي متعال ندا می
. 219 ح 1 / رسد: فرزندان و شیعیان فاطمه کجا هستند؟... رجوع کنید به: بحار الأنوار: 43
ص: 412
من شیر را به وسیله علم در وجود تو قطع کردم ( 1) و تو را از ناپاکی بازداشتم.
آنگاه امام باقر علیه السلام فرمود:
واللَّه! لقد فطمها اللَّه تبارك وتعالی بالعلم وعن الطمث بالمیثاق.
( سوگند به خدا! به راستی که خداوند او را در روز عهد و پیمان با علم ودانش قرین و از ناپاکی برکنار نمود. ( 2
---------------------------------
6 ) باز در همان کتاب می خوانیم: امیر مؤمنان علی علیه السلام می فرماید: / 895
حضرت فاطمه علیها السلام فرمود: پدر بزرگوارم رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم به من فرمود:
یا فاطمه! من صلّی علیک غفر اللَّه له، وألحقه بی حیث کنت من الجنّه.
( اي فاطمه! هر کس بر تو درود فرستد خداوند او را می آمرزد، و او را در بهشت در جایگاه من جاي می دهد. ( 3
---------------------------------
7 ) باز در همان کتاب آمده است: ابوهریره گوید: / 896
رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمود:
( أوّل شخص یدخل الجنّه فاطمه علیها السلام، مثلها فی هذه الاُمّه مثل مریم بنت عمران فی بنی إسرائیل. ( 4
نخستین شخصی که وارد بهشت می شود فاطمه علیها السلام است، مقام و منزلت او در میان این امّت همانند مقام و منزلت
مریم دختر عمران در میان بنی اسرائیل است.
---------------------------------
-1 توضیح این مطلب چنین است که وقتی می خواهند طفل را از شیر بگیرند، جاي شیر به او غذائی جایگزین می کنند، این
.« فاطمه الزهراءمن المهد إلی اللحد » غذايِ جایگزین براي حضرت زهرا علیها السلام، علم بوده است. به نقل از ترجمه کتاب
. 13 ح 9 / 460 ح 4، علل الشرائع: 179 ح 4، بحار الأنوار: 43 / -2 مصباح الأنوار: 227 (مخطوط)، الکافی: 1
. 211 ح 2 / 194 ح 10 ، مستدرك: 10 / -3 مصباح الأنوار: 228 (مخطوط)، بحار الأنوار: 100
70 سطر 1، الفصول المهمّه: 127 ، مصباح الأنوار: 230 (مخطوط)، المناقب: / 69 ح 83 ، بحار الأنوار: 37 / -4 فردوس دیلمی: 1
.110/3
ص: 413
می نویسد: عبداللَّه بن حسن از پدرش از جدّ بزرگوارش علیه السلام نقل می کند که « مصباح الأنوار » 8 ) در کتاب / 897
فرمود:
هنگامی که حضرت زهرا علیها السلام در آخرین لحظات زندگی خویش درحالت احتضار و مشرف به مرگ شد، نظر تندي
نمود و فرمود:
السلام علی جبرئیل، السلام علی رسول اللَّه، اللهمّ مع رسولک،اللهمّ فی رضوانک وجوارك ودارك دارالسلام.
سلام بر جبرئیل، سلام بر رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم. خداوندا! مرا با رسول خودت محشور فرما، خداوندا! مرا در
بهشت و جوار خودت و خانه ات که دارالسلام است جاي بده.
سپس فرمود: آیا آنچه را که من می بینم شما هم می بینید؟
گفته شد: چه می بینید؟
فرمود:
هذه مواکب أهل السماوات، وهذا جبرئیل وهذا رسول اللَّه، ویقول: یا بنیّه! أقدمی فما أمامک خیر لک.
اینها گروه هاي اهل آسمانهاست، این جبرئیل و این رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم است،که به من می فرماید: دخترم!
( بیا، آنچه در پیش رو داري براي تو بهتر است. ( 1
---------------------------------
9 ) باز در همان منبع آمده است: زید بن علی گوید: / 898
هنگامی که وفات حضرت فاطمه علیها السلام نزدیک شد، آن بانوي بزرگوار به جبرئیل و پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم
سلام کرد، همچنین به ملک الموت نیز سلام نمود،کسانی که در آنجا حاضر بودند، صداي جنبش و حرکت فرشتگان را
( شنیدند، آنان در آن محفل نورانی دلنشین ترین عطر را استشمام نمودند. ( 2
---------------------------------
می نویسد: جابر بن عبداللَّه انصاري گوید: رسول خدا صلی الله علیه وآله « بشاره المصطفی » 10 ) عماد الدین طبري در / 899
وسلم در ضمن یک حدیث طولانی فرمود:
. 200 ضمن ح 30 / -1 مصباح الأنوار: 261 (مخطوط)، بحار الأنوار: 43
. 200 ضمن ح 30 / -2 مصباح الأنوار: 262 (مخطوط)، بحار الأنوار: 43
ص: 414
إنّ اللَّه قد وکّل بفاطمه علیها السلام رعیلًا من الملائکه یحفظونها من بین یدیها ومن خلفها وعن یمینها وعن یسارها وهم معها
فی حیاتها وعند قبرها بعد موتها، یکثرون الصلاه علیها وعلی أبیها وبعلها وبنیها.
همانا خداوند گروهی از فرشتگان را به حضرت زهرا علیها السلام گماشته تا آن حضرت را از رو به رو، پشت سر، از سمت
راست و چپ نگهبانی داده وحفظ نمایند، آنان در طول دوران زندگی به همراه آن حضرت و پس ازوفات، در کنار قبر
مبارك او خواهند بود، و درود زیادي بر او، پدر بزرگوارش، شوهرش و فرزندانش می فرستند.
پس هر کس مرا پس از وفاتم زیارت کند، گویی که در دوران زندگیم زیارت کرده است و هر که فاطمه علیها السلام را
زیارت کند، گویی که مرا زیارت کرده است و هر که علیّ بن ابی طالب علیه السلام را زیارت کند گویی که فاطمه علیها
السلام را زیارت نموده است و هر که حسن و حسین علیهما السلام را زیات کند گویی که علی علیه السلام را زیارت کرده و
( هر که فرزندان آن دو بزرگوار را زیارت کند گویی که خود آن دو بزرگوار را زیارت کرده است. ( 1
---------------------------------
11 ) باز در همان کتاب آمده است: پیشواي هشتم، مولاي رؤوف، امام رضا علیه السلام از نیاکان پاك سرشت خویش /900
علیهم السلام نقل می فرماید که امیر مؤمنان علی علیه السلام فرمود:
روزي حضرت فاطمه زهراعلیها السلام به من فرمود:
أنا أحبّ إلی رسول اللَّه صلی الله علیه وآله وسلم منکم.
من نزد رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم از شما محبوبتر هستم.
من گفتم: نه، بلکه من محبوبترم.
امام حسن علیه السلام فرمود: نه، بلکه من محبوبترم.
امام حسین علیه السلام فرمود: نه، بلکه من نزد رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم از شما محبوبترم.
در این اثنا که برگزیدگان آفرینش در مورد محبوبیّت خود در پیشگاه
. 122 ح 28 / -1 بشاره المصطفی: 139 ، بحار الأنوار: 100
ص: 415
پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم مفاخره می نمودند، رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم وارد محفل نورانی آنان شده و فرمود:
فرزندم! درباره چه چیزي سخن می گویید؟
ما قضیّه را به آن حضرت بازگو نمودیم. رسول خداصلی الله علیه وآله وسلم دخت گرامی خویش را در بغل کشید و دهانش
را بوسید، علی علیه السلام را نیز در آغوش گرفت و میان دو چشمانش را بوسید، و امام حسن علیه السلام را روي پاي راست
خویش و امام حسین علیه السلام را روي پاي چپ خویش نشانید و آنان را بوسید آنگاه فرمود:
أنتم أولی بی فی الدنیا والآخره، والی اللَّه من والاکم وعادي من عاداکم، أنتم منّی وأنا منکم. والّذي نفسی بیده لایتولّاکم عبد
فی الدنیا إلّا کان اللَّه عزّوجلّ ولیّه فی الدنیا والآخره.
شما در دنیا و آخرت عزیزان من هستید، کسی که شما را دوست بدارد خدا را دوست داشته و آن که با شما به دشمنی و ستیز
برخیزد با خدا به دشمنی وستیز برخاسته است، شما از من و من از شما هستم.
سوگند به خدایی که جانم در قبضه قدرت اوست! هیچ بنده اي در دنیا، از شما فرمانبرداري نمی کند جز آن که خداوند
( متعال در دنیا و آخرت یاور وپشتیبان اوست. ( 1
---------------------------------
می نویسد: ابوبصیر گوید: « دلائل الإمامه » 12 ) طبري رحمه الله در کتاب / 901
از مولایم امام باقرعلیه السلام درباره مصحف فاطمه علیها السلام پرسیدم. فرمود:
اُنزل علیها بعد موت أبیها.
کتابی بود که پس از رحلت پدر بزرگوارش بر او فرود آمده بود.
عرض کردم: آیا چیزي از قرآن در آن وجود دارد؟ فرمود:
چیزي از قرآن در آن نیست.
عرض کردم: آن را براي من توصیف فرما. فرمود:
له دفّتان من زبرجدتین علی طول الورق وعرضه حمراوین.
آن داراي دو جلد از جنس زبرجد سرخ رنگ است که به اندازه طول و
. -1 بشاره المصطفی: 206
ص: 416
عرض یک ورقه و برگ می باشد.
عرض کردم: ورقه و برگ آن را براي من توصیف فرما. فرمود:
به وجود آمده است. « پدید آي » ؛« کن » ورقش از درّ سفید که با گفتن کلمه
عرض کردم: چه چیزي در آن نوشته شده است؟ فرمود:
فیه خبر ما کان وخبر ما یکون إلی یوم القیامه، وفیه خبر سماء سماء، وعدد ما فی السماوات من الملائکه وغیر ذلک، وعدد کلّ
مَن خلق اللَّه مرسلًا وغیر مرسل وأسماؤهم وأسماء من اُرسل إلیهم، وأسماء مَن کذّب ومَن أجاب منهم، وفیه أسماء جمیع مَن
خلق اللَّه من المؤمنین والکافرین، من الأوّلین والآخرین.
اخبار آنچه تا به حال بوده و آنچه تا روز قیامت خواهد بود، اخبار هر یک از آسمانها، تعداد فرشتگان و موجودات دیگري که
در آنهاست، تعداد همه فرستادگان خدا از پیامبران مرسل و غیر مرسل و اسامی آنها و اسامی اقوامی که اینان بر آنها برانگیخته
شده بودند، اسامی کسانی که آنان را تکذیب کرده و کسانی که به آنان گرویده اند، اسامی تمام مؤمنان و کافران از آغاز تا
پایان آفرینش.
نام هاي شهرها، ویژگیهاي هر شهري، چه در شرق و چه در غرب جهان، تعداد مؤمنان هر شهر، تعداد کافران آن، ویژگی هاي
کسانی که (پیامبران را) تکذیب کرده اند؛
صفات اقوام پیشین و داستان هاي مربوط به آنها، طاغوت هایی که به قدرت رسیده اند، مدّت سلطنت آنها و تعداد آنان.
مشخصات و اسامی ائمّه علیهم السلام و مدّت زمانی که هر کدام امامت وپیشوایی نموده اند، صفات رجعت هاي آنان و
صفت همه کسانی که درتمام (ادوار) دوران ها آمد و رفت داشته اند؛ همه و همه در مصحف حضرت زهرا علیها السلام آمده
است.
عرض کردم: قربانت گردم؛ ادوار چقدر از زمان است؟
فرمود:
پنجاه هزار سال که می شود هفت دوره. در آن مصحف، اسامی
ص: 417
همه کسانی که خداوند آفریده، از آغاز تا فرجام و مدّت عمر آنها، ویژگی هاي بهشتیان، تعداد واردین در آن، ویژگی هاي
دوزخیان و تعداد واردین در آن، و اسامی هر یک از این دو گروه.
و نیز علم قرآن به همان گونه اي که فرود آمده است و نیز علم تورات، انجیل و زبور به همان گونه اي که نازل شده اند،
تعداد درختان وسنگریزه هاي تمامی شهرها وجود دارد.
امام باقر علیه السلام فرمود:
هنگامی که خداوند متعال خواست این مصحف را بر آن حضرت نازل فرماید، دستور داد که جبرئیل، میکائیل و اسرافیل آن
را برداشته و نزد آن حضرت بیاورند، و این در ثلث دوّم شب جمعه بود که آن حضرت در حال نماز ایستاده بود، آنان فرود
آمده و همچنان سرپا ایستاده بودند تا این که حضرت نشست، چون نمازش را به پایان رساند،سلام کرده گفتند: السلام
و مصحف را در دامن حضرتش گذاشتند. « خداوند به تو سلام می رساند » ؛ یقرؤك السلام
حضرت زهرا علیها السلام فرمود:
اللَّه السلام، ومنه السلام، وإلیه السلام، وعلیکم یا رسل اللَّه! السلام.
سلام مخصوص خداوند است، و از سوي او و به سوي اوست و سلام برشما اي فرشتگان خدا!
آنگاه فرشتگان به آسمان رفتند، حضرت زهرا علیها السلام پس از نماز صبح، تا ظهر پیوسته به خواندن آن مشغول شد تا این
که آن را به پایان رسانید.
ولقد کانت علیها السلام مفروضه الطاعه علی جمیع من خلق اللَّه من الجنّ والإنس والطیر والوحش والأنبیاء والملائکه.
به راستی که اطاعت آن حضرت علیها السلام بر تمام آفریدگان خدا از جنّ و انس،پرندگان، وحوش، پیامبران و فرشتگان
واجب بود.
عرض کردم: قربانت گردم؛ پس از او، آن مصحف به چه کسی رسید؟
فرمود:
حضرت زهرا علیها السلام آن را به امیر مؤمنان علی علیه السلام تحویل داد، و پس از شهادت آن حضرت، به امام حسن علیه
السلام و بعد به امام حسین علیه السلام رسید،سپس در نزد اهلش باقی ماند تا این که آن را به صاحب این امر علیه السلام
واگذار کنند.
ص: 418
(من با شگفتی) عرض کردم: این علم بسیار زیاد است!
فرمود:
یا أبامحمّد! إنّ هذا الّذي وصفته لک لفی ورقتین من أوّله،وما وصفت لک بعد ما فی الورقه الثالثه ولا تکلّمتُ بحرف منه.
اي ابامحمّد! آنچه را که من به تو گفتم در دو ورقه از آغاز آن بود، و مطالب ورقه سوّم و بعد از آن را براي تو نگفته و حتّی
( یک حرف از آن را بیان نکردم. ( 1
---------------------------------
می نویسد: ابن عبّاس گوید: « الثاقب فی الناقب » 13 ) در کتاب / 902
در آن هنگام که بانوي بانوان، حضرت فاطمه زهراعلیها السلام پا به عرصه وجود گذاشته و متولّد گشت، زمین روشن گردید
به گونه اي که نور وجود حضرتش بیابانها را نورانی و کوه ها را روشن نمود، فرشتگان به سوي زمین فرود آمده و بالهاي
خود را در شرق و غرب جهان گسترانیدند، و برآنها خیمه ها و پرده هایی باارزش زدند و آن را با سایه بان هاي آسمان
پوشیده و اهل مکّه را نور آن حضرت مدهوش ساخت.
در همان روز رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم وارد اتاق حضرت خدیجه علیها السلام شد وفرمود:
یا خدیجه! لا تحزنی، إن کان قد هجرك نسوان مکّه ولن یدخلن علیک، فلینزلن عندك الیوم نسوان نسرات بهجات عطرات
عنجات ینقدح فی أعلاهنّ نور یستقبل إستقبالًا ویلتهب إلتهاباً، وتفوح منهنّ رائحه تسرّ أهل مکّه جمیعاً، فسلّمت الجواري،
فأحسنّ وحیّین فأبلغن.
اي خدیجه! از این که زنان مکّه تو را ترك کرده و در این موقعیّت حسّاس به یاري تو نیامدند غمگین مباش! زیرا که همین
امروز گروهی از بانوان زیباي بهشتی به سوي تو فرود می آیند که در این حال، بانوانی با چهره هاي شاد، با عطري دلنشین و
چشمانی نمکین که پیشاپیش آنها نوري
. -1 دلائل الإمامه: 104 ح 34
ص: 419
می درخشید و نسیمی از عطر خوشبو از آنها می وزید که همه مردم مکّه را فرا گرفت، فرود آمدند، آنان به حضرت خدیجه
علیها السلام سلام نموده و به بهترین وجه تحیّت گفتند.
... تا آنجا که هر کدام از آنها، آن حضرت علیها السلام را در زایمان کودکش یاري نمودند، آنان به وسیله تشتی که به همراه
داشتند آن کودك نازنین را شستشو داده و با حوله اي بهشتی او را خشک و با عطر خوشبو معطّر نموده، آنگاه آن سرّ هستی
را در قنداقه پیچیده (و در دامن مادر مهربانش گذاشته) و سرانجام ثناگویان به سوي آسمان عروج کردند.
در روایت دیگري آمده است:
بانویی که در برابر حضرت خدیجه علیها السلام بود آن کودك نازنین را با آب کوثر شستشو داد، آنگاه دو تا پارچه سفید
بیرون آورد که از شیر سفیدتر و ازمشک و عنبر خوشبوتر بودند و یکی از آنها را بر او پیچید و دیگري را روسري نمود، آنگاه
از آن کودك نازنین تقاضاي سخن گفتن کرد، او لبان زیبایش را به شهادت گشود و گفت:
أشهد أن لا إله إلّا اللَّه، وأشهد أنّ أبی محمّداً رسول اللَّه، وأنّ بعلی سیّد الأوصیاء، وولدي ساده الأسباط.
گواهی می دهم که معبودي جز خداي یکتا نیست و همانا پدر بزرگوارم حضرت محمّد صلی الله علیه وآله وسلم رسول
خداست، و همانا همسرم (علی علیه السلام) سرور اوصیا و دو فرزندم، سرور نوادگان پیامبرانند.
سپس رو به آن بانوان کرد و بر آنان سلام نمود و همه آنها را با اسمهایشان خواند و آنان با لبخند رو به آن کودك نمودند.
آري، در ولادت آن حضرت، حورالعین یکدیگر را مژده دادند و اهل آسمان ولادت حضرتش را به همدیگر بشارت دادند. و
در آسمان نوري فروزان پدید آمد که پیش از آن، فرشتگان چنین نوري را ندیده بودند.
آنگاه بانوان بهشتی حضرت زهرا علیها السلام را گرفته رو به حضرت خدیجه علیها السلام کرده و گفتند:
خذیها یا خدیجه! طاهره مطهّره زکیّه میمونه، بورك لک فیها و
ص: 420
فی نسلها.
خدیجه! بگیر این کودك را که پاك، پاکیزه، نظیف و مبارك است، که خود ونسلش براي تو مبارك و بابرکت است.
حضرت خدیجه علیها السلام دختر نازنین خود را با خوشحالی در بغل گرفت وپستان در دهانش گذاشت و شیر فراوان جاري
گشت.
( آن کودك، در یک روز، همانند یک ماه کودکان دیگر و در یک ماه، همانند یک سال کودکان دیگر رشد می نمود. ( 1
---------------------------------
14 ) باز در همان کتاب آمده است: سلمان فارسی رحمه الله گوید: / 903
روزي پس از رحلت رسول خداصلی الله علیه وآله وسلم از منزل بیرون آمدم، امیر مؤمنان علی علیه السلام را دیدم، حضرتش
فرمود:
یا سلمان! جفوتنا بعد وفاه رسول اللَّه صلی الله علیه وآله وسلم.
اي سلمان! پس از وفات رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم بر ما ستم روا داشتی.
عرض کردم: حبیب من، اي امیرمؤمنان! بر مثل شما مخفی نیست (برمثل شما ستم روا نیست) جز آن که غم و اندوه رسول
خدا صلی الله علیه وآله وسلم بر من مستولی و همان باعث کوتاهی من در زیارت و دیدار شما گشت.
آنگاه امیرمؤمنان علی علیه السلام فرمود:
یا سلمان! ائت إلی منزل فاطمه علیها السلام فإنّها إلیک مشتاقه، وترید أن تتحفک بتحفه قد أتحفت بها من الجنّه.
اي سلمان! اینک به منزل فاطمه علیها السلام رهسپار شو که او مشتاق دیدار توست و می خواهد هدیه اي را که از جانب خدا
از بهشت براي او آورده شده به تو دهد.
سلمان گوید: (من از این امر در شگفت شده و) عرض کردم: اي امیر مؤمنان! هدیه اي از بهشت، پس از وفات رسول خدا
صلی الله علیه وآله وسلم به فاطمه علیها السلام رسیده؟
فرمود: آري، اي سلمان!
-1 الثاقب فی المناقب: 286 ح 2 (با اندکی تفاوت).
ص: 421
سلمان گوید: من با سرعت تمام به خانه فاطمه علیها السلام رهسپار شدم، درب خانه را کوبیدم. فضّه، خدمتگزار حضرتش
پشت در آمد، و به من اجازه ورود داد، محضر مبارك حضرت فاطمه علیها السلام شرفیاب شدم، آن حضرت نشسته و عبایی
بر سر کشیده و خود را پوشیده بود، چون مرا دید، فرمود:
اي سلمان! بنشین و (در آنچه می گویم) بیندیش، بدان که من دیشب همین جا نشسته بودم و در مورد وفات رسول خدا صلی
الله علیه وآله وسلم به فکر فرو رفته بودم، غم و اندوه سینه ام را فراگرفته بود، من خودم با دستانم درب خانه را بستم، ناگاه
بدون این که کسی آن را بگشاید، درب خانه من گشوده شد، ناگهان چهار بانو را دیدم که بر من وارد شدند، آنان بقدري
زیبا بودندکه هیچ بیننده اي همچون زیبایی آنها و شادابی چهره آنها را ندیده بود، وقتی وارد اتاق شدند برخاستم، من اظهار
ناآشنائی کردم و گفتم: آیا شما از اهل مدینه هستید یا از اهل مکّه؟
گفتند: ما نه از اهل مدینه هستیم، نه اهل مکّه، حتّی از اهل زمین هم نیستیم، بلکه ما از حور العین هستیم، اي دخت رسول
خدا! خداوندجهانیان، ما را به جانب تو فرستاده تا تو را در رحلت جانسوز پدرت رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم تسلّی
دهیم.
بانوي بانوان، فاطمه زهرا علیها السلام می فرماید:
من رو به یکی از آنها کرده و گفتم: نامت چیست؟
.« ذرّه » : گفت
نامیده اند؟ « ذرّه » گفتم: حبیب من! چرا تو را
گفت: از آن جهت که من براي ابوذر غفاري، صحابی پدر بزرگوارت رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم آفریده شده ام.
رو به دیگري کرده و گفتم: نام تو چیست؟
است. « سلمی » گفت: نام من
نامیده شده اي؟ « سلمی » گفتم: چرا
گفت: چون من براي سلمان، یار و صاحب رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم آفریده شده ام.
رو به سوّمی کرده و گفتم: نام تو چیست؟
ص: 422
.« مقدوده » : گفت
نامیده شده اي؟ « مقدوده » گفتم: حبیب من! تو چرا
گفت: من نیز براي مقداد بن اسود کندي، صحابه رسول خداصلی الله علیه وآله وسلم آفریده شده ام.
رو به چهارمی کرده گفتم: نام تو چیست؟
.« عمّاره » : گفت
نامیده شده اي؟ « عمّاره » گفتم: چرا
گفت: من نیز براي عمّار بن یاسر، یار وفادار رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم آفریده شده ام.
آنگاه هدیه اي را به من دادند که مقداري از آن را براي تو کنار گذاشته ونگه داشتم.
(1) « خشک نانج » (سلمان گوید:) آنگاه حضرت زهرا علیها السلام بشقاب سفیدي آورد که در آن خرما بود، خرمایی که از
بزرگتر، از برف سفیدتر و ازمشک خوشبوتر بود، از آنها ده تا به من عنایت نمود که من از حمل آنها حیران بودم.
سپس رو به من کرد و فرمود:
شب موقع افطار با این رطب ها افطار کن و فردا هسته آنها را نزد من بیاور.
سلمان گوید: من از محضر آن بانوي بزرگوار رخصت طلبیده و خارج شدم و به سوي منزلم به راه افتادم، در بین راه به هر
کس و به هر جمعی ازاصحاب رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم برمی خوردم می گفتند: اي سلمان! این چه بوي مشک
خوشبویی است که با توست؟
سلمان گوید: من کتمان کردم که همراهم چیزي است! تا این که به منزل رسیدم. هنگام افطار، با آن رطب ها افطار نمودم، و
هیچ هسته اي در آنها ندیدم.
-1 خشک نانج: نانی است که از آرد خالص، شکر و بادام یا پسته تهیّه می شود.
ص: 423
فردا خدمت حضرت فاطمه علیها السلام شرفیاب شدم، درب را کوبیدم، اجازه ورود به من عنایت فرمود، وارد اتاق شدم،
عرض کردم: اي دخت رسول خدا! فرمودید که هسته آن رطب ها را بیاورم، ولی آنها هیچ هسته اي نداشتند.
آن حضرت تبسّم فرمود که پس از وفات پدر بزرگوارش نخندیده بود، آنگاه فرمود:
اي سلمان! این رطب ها از نخلی است که خداوند متعال در بهشت براي من نشانده است، و اینها را بادعایی کاشته که پدر
بزرگوارم رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم آن را به من تعلیم داد، که من هر بامداد و شامگاه آن دعا را می خوانم.
عرض کردم: بانوي من! آن دعا را به من هم یاد بدهید.
فرمود:
إن سرّك أن تلقی اللَّه تعالی وهو عنک راض غیر غضبان، ولاتضرّك وسوسه الشیطان مادمت حیّاً فواظب علیه.
اگر دوست داري خداوند را با خشنودي او - نه با خشمش – ملاقات کنی ووسوسه هیچ شیطانی به تو ضرر نرساند پس بر این
دعا مواظبت کن.
در روایت دیگري آمده است:
إن سرّك أن لاتمسّک الحمّی ما عشت فی دار الدنیا فواظب علیه،
اگر دوست داري که تا در دنیا زندگی می کنی هرگز تو را تب فرا نگیرد، پس بر این دعا مداومت نما.
سلمان گوید: عرض کردم: این دعا را به من یاد بدهید.
حضرت فرمودند:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ، بِسْمِ اللَّهِ النُّورِ، بِسْمِ اللَّهِ نُور النُّور، بِسْمِ اللَّهِ نُورٌ عَلی نُور، بِسْمِ اللَّهِ الَّذي هُوَ مُدَبِّرُ الْاُمُور، بِسْمِ اللَّهِ الَّذي
خَلَقَ النُّورَ مِنَ النُّورِ، اَلْحَمْدُ للَّهِِ الَّذي خَلَقَ النُّورَ مِنَ النُّورِ، وَأَنْزَلَ النُّورَ عَلیَ الطُّورِ، فی کِتابٍ مَسْطُورٍ، فی رِقٍّ مَنْشُورٍ، وَالْبَیْتِ
الْمَعْمُورِ، وَالسَّقْفِ الْمَرْفُوعِ، وَالْبَحْرِ الْمَسْجُورِ، بِقَدَرٍ مَقْدُورٍ،
ص: 424
عَلی نَبِیٍّ مَحْبُورٍ، بِسْمِ ]اللَّهِ ( 1) ] الَّذي هُوَ بِالْعِزِّ مَذْکُور، وَبِالْخَیْر مَِشْهُور، وَعَلَی السَّرَّاءِ وَالضَّرَّاءِ مَشْکُور.
به نام خداوند بخشنده مهربان، به نام خداوند نور، به نام خدایی که روشنی بخش نور است، بنام خدایی که نور بر نور است،
بنام خداوندي که تدبیر همه اُمور در دست تواناي اوست. بنام خداوندي که نور را از نورآفرید.
سپاس خداوندي را که نور را از نور آفرید، و نور را بر کوه طور فرود آورد، در کتابی نوشته شده و در کاغذي گشوده شده،
در بیت معمور و سقف برافراشته و دریاي متلاطم، به اندازه معین و بر پیامبري بزرگوار، بنام خداوندي که او به عزّت و
ارجمندي یاد شده و به خیر مشهور، و در حال رنج و شادي مورد شکر و سپاس است.
سلمان گوید: من این دعا را از حضرت زهرا علیها السلام فرا گرفتم، آنگاه آن را به بیش از هزار نفر از اهل مدینه و مکّه که
( تب گرفته بودند یاد دادم و همه آنها چون می خواندند به اذن خدا بهبود می یافتند. ( 2
---------------------------------
15 ) باز در همان کتاب آمده است: روایت شده: / 904
امیر مؤمنان علی علیه السلام چیزي از یک نفر یهودي قرض نمود، یهودي درمقابل آن، چیزي را به عنوان رهن درخواست
کرد. علی علیه السلام چادر حضرت فاطمه زهرا علیها السلام را - که از پشم بافته شده بود - در گرو قرضش گذاشت.
یهودي آن چادر را به خانه خود برده و در میان اتاقی نهاد. هنگامی که شب فرا رسید و تاریکی بر همه جا حاکم شد، زن
یهودي براي کاري واردآن اتاق شد، دید نوري آن اتاق را فرا گرفته و روشن نموده است، فوري نزد شوهرش آمد و او را از
این امر آگاه کرد.
مرد یهودي که بودنِ چادر حضرت فاطمه زهرا علیها السلام در خانه اش را
آمده است. « الحمد للَّه » -1 در نسخه اي
-2 الثاقب فی المناقب: 297 ح 3 (با اندکی تفاوت در الفاظ).
ص: 425
فراموش کرده بود از این امر در شگفت شد، به سرعت برخاست و داخل اتاق شد، ناگهان دید که نور آن چادر همه اتاق را
فرا گرفته، گویی شعاعش از ماه شب چهاردهم فروزان تر بود و از نزدیک می درخشید.
یهودي که از این امر در شگفت شد، محل چادر را بررسی کرد و با دقّت به آنجا نگاه کرد فهمید که نور از همان چادر
حضرت فاطمه علیها السلام می درخشد، او از اتاق خارج شد و به سرعت متوجّه قوم و خویش خودش شد، زنش نیز به سوي
خویشان خود شتافت، و آنها را در آن اتاق حاضر کردند، در آن شب، تعداد هشتاد نفر از یهودیان در خانه او حاضر شده و
( این منظره را مشاهده کردند و همگی مسلمان شدند. ( 1
---------------------------------
روایت شده: عمران بن حصین گوید: « خرائج » 16 ) در کتاب / 907
من در حضور پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم نشسته بودم، حضرت فاطمه زهرا علیها السلام که درسنین کودکی بود، وارد شد،
رنگ صورتش از شدّت گرسنگی دگرگون بود، پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم به او فرمود: نزدیک بیا.
حضرت زهرا علیها السلام کنار پدر بزرگوارش رفت، رسول خداصلی الله علیه وآله وسلم دستان مبارکش را بلند کرد و بر
روي سینه او - در جاي گردن بند او - گذاشت، آنگاه عرضه داشت:
اللهمّ مشبع الجاعه ورافع الوضیعه، لاتجع فاطمه بنت محمّد.
اي خداوندي که گرسنگان را سیر می نمایی و متواضعان و فرودستان را بلند مرتبه می نمایی! فاطمه، دختر محمّد را گرسنه
مگذار.
عمران گوید: همین که دعاي پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم تمام شد دیدم که خون درچهره مبارك حضرت زهرا علیها
السلام جریان پیدا کرد و به زردي چهره اش غلبه نمود و چهره اش سرخ شد.
. 30 ح 36 / 537 ح 13 ، بحار الأنوار: 43 / -1 الثاقب فی المناقب: 301 ح 2، الخرائج: 2
ص: 426
حضرت فاطمه زهراعلیها السلام فرمود:
( من پس از این دعا، دیگر گرسنه نشدم. ( 1
---------------------------------
آمده است: رسول خداصلی الله علیه وآله وسلم فرمود: « صحیفه الرضا علیه السلام » 17 ) در کتاب / 908
تحشر ابنتی فاطمه علیها السلام یوم القیامه ومعها ثیاب مصبوغه بدم الحسین علیه السلام فتتعلّق بقائمه من قوائم العرش فتقول: یا
ربّ، احکم بینی وبین قاتل ولدي.
هنگامی که روز رستاخیز فرا می رسد، دخترم فاطمه در حالی محشورمی شود که لباسهاي خون آلود فرزندش امام حسین علیه
السلام با اوست. آنگاه یکی از پایه هاي عرش الهی را می گیرد و می گوید:
پروردگارا! بین من و قاتل فرزندم داوري کن!
رسول خداصلی الله علیه وآله وسلم فرمود: فیحکم لابنتی وربّ الکعبه.
( سوگند به خداي کعبه! خداوند به نفع دخترم داوري می کند. ( 2
---------------------------------
18 ) در یکی از کتاب هاي کهن دانشمندان امامیّه آمده است: / 909
ابن عبّاس گوید: شخصی از اشراف و بزرگان عرب، خدمت رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم شرفیاب شد و گفت: اي
رسول خدا! به چه سبب شما از ما برتر شدید در صورتی که ما و شما از یک آب آفریده شده ایم؟!
پیامبر خداصلی الله علیه وآله وسلم فرمود:
اي برادر عرب! آن هنگام که خداوند متعال تصمیم گرفت ما را بیافریند سخنی گفت که از آن نوري پدید آمد، و سخن
دیگري گفت که روح گشت. پس من، علی، فاطمه، حسن و حسین علیهم السلام را (از آن نور) آفرید.
آنگاه از نور من عرش الهی را آفرید. من از عرش برتر هستم و از نور علی علیه السلام آسمانها را آفرید. پس علی علیه السلام
از آسمان ها برتر است و از نور
. 27 ح 29 / 52 ح 80 ، بحار الأنوار: 43 / -1 الخرائج: 1
. 220 ح 2 / 25 ح 6، بحار الانوار: 43 / -2 صحیفه الرضاعلیه السلام: 89 ح 21 ، عیون أخبار الرضا علیه السلام: 2
ص: 427
حسن علیه السلام ماه را آفرید، پس حسن علیه السلام برتر از ماه است. و از نور حسین علیه السلام آفتاب را آفرید، پس حسین
علیه السلام برتر از آفتاب است.
آنگاه خداوندمتعال تاریکی را برزمین مسلّط نمود به گونه اي که فرشتگان نتوانستند این تاریکی را تحمل کنند، پس به سوي
خداوند متعال شکوه نمودند.
خداوند متعال به جبرئیل فرمود: مقداري از نور فاطمه علیها السلام را برگیر و درقندیلی قرار ده و آن را در گوشواره عرش
آویزان کن.
جبرئیل فرمان الهی را انجام داد، در این هنگام آسمان ها و زمین هاي هفتگانه روشن گشتند و فرشتگان تسبیح و تقدیس الهی
را بجاي آوردند.
پس خداوند متعال فرمود:
وعزّتی وجلالی وجودي ومجدي وإرتفاع مکانی! لأجعلنَّ ثواب تسبیحکم وتقدیسکم لفاطمه وبعلها وبنیها ومحبّیها إلی یوم
القیامه. فمن أجل ذلک سمّیت الزهراء علیها السلام.
به عزّت، عظمت بخشش، بزرگواري، والایی و رفعت منزلتم سوگند! که البتّه پاداش تسبیح و تقدیس شما را تا روز قیامت
براي فاطمه، همسرش، فرزندانش و دوستانش قرار خواهم داد.
( نامیده شد. ( 1 « زهرا » ، و به همین جهت بود که آن حضرت
---------------------------------
19 ) در تفسیر قمی قدس سره آمده است: امام صادق علیه السلام می فرماید: / 910
پیامبر خداصلی الله علیه وآله وسلم، حضرت فاطمه زهراعلیها السلام را خیلی می بوسید.
این امر بر عایشه سنگین آمد و بر پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم اعتراض نمود(!!)
پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمود:
یا عائشه! إنّی لمّا اُسري بی إلی السماء دخلت الجنّه فأدنانی جبرئیل من شجره طوبی، وناولنی من ثمارها فأکلته، فحوّل اللَّه
ذلک ماءً فی ظهري، فلمّا هبطت إلی الأرض واقعت خدیجه فحملت بفاطمهعلیها السلام فما قبّلتها قطّ إلّا وجدت رائحه شجره
طوبی منها.
137 ح 16 نقل شده است. / -1 نظیر این روایت در مصباح الأنوار: 69 (مخطوط) و تأویل الآیات: 1
ص: 428
اي عایشه! در آن شبی که مرا به سوي آسمان بردند، داخل بهشت شدم،جبرئیل مرا نزدیک درخت طوبا برد، و از میوه آن به
من داد، من آن میوه را خوردم، خداوند آن میوه را در صلب من تبدیل به نطفه کرد، و هنگامی که به زمین آمدم با همسرم
خدیجه علیها السلام همبستر شدم، وي به فاطمه علیها السلام حامله شد. بدین جهت، من هیچ وقت فاطمه علیها السلام را نمی
( بوسم جز آن که بوي درخت طوبا را از او می شنوم. ( 1
---------------------------------
20 ) ابن شاذان رحمه الله گوید: سلمان فارسی رحمه الله می گوید: / 911
رسول خداصلی الله علیه وآله وسلم فرمود:
یا سلمان! من أحبّ فاطمه علیها السلام ابنتی فهو فی الجنّه معی، ومن أبغضها فهو فی النار. یا سلمان! حبّ فاطمه علیها السلام
ینفع فی مائه موطن، أیسر تلک المواطن: الموت والقبر والمیزان والمحشر والصراط والمحاسبه، فمن رضیت عنه ابنتی فاطمه
علیها السلام رضیت عنه ومن رضیت عنه رضی اللَّه عنه، ومن غضبت علیه فاطمه علیها السلام،غضبت علیه، ومن غضبت علیه
غضب اللَّه علیه.
( یا سلمان، ویلٌ لمن یظلمها ویظلم ذرّیّتها وشیعتها. ( 2
اي سلمان! هر که فاطمه علیها السلام دخترم را دوست داشته باشد، او در بهشت با من خواهد بود، و هر که با او دشمنی کند،
در دوزخ خواهد بود.
اي سلمان! محبّت و دوستی فاطمه علیها السلام در صد موضع سود خواهد داشت،آسان ترین این مواقع عبارتست از: هنگام
مردن، در قبر، میزان، محشر،صراط و محلّ حسابرسی بندگان.
هر که دخترم فاطمه علیها السلام از او راضی و خوشنود شود، من از او راضی می شوم و هر که من از او راضی شوم، خداوند
از او راضی می شود و هر که
. 6 ح 6 / 10 ح 68 و 43 364/ 120 ح 18 / 365 ، بحار الأنوار: 8 / -1 تفسیر قمی: 1
ویل لمن یظلمها ویظلم بعلها أمیرالمؤمنین علیّاً علیه السلام وویلٌ لمن یظلم » : -2 مائه منقبه: 126 منقبت 61 . در این کتاب آمده
واي بر کسی که بر او و همسرش امیر مؤمنان علی علیه السلام ستم نماید، واي برکسی که بر فرزندان و ؛« ذرّیّتها وشیعتها
شیعیانش ستم روا دارد.
ص: 429
فاطمه علیها السلام از او خشمگین شود من بر او خشم می نمایم و هر که من بر اوغضب نمایم خداوند بر او خشمگین می
شود.
اي سلمان! واي بر کسی که بر او و فرزندان و شیعیانش ستم نماید.
---------------------------------
21 ) فرات بن ابراهیم - یکی از دانشمندان علم حدیث در قرن سوّم - در تفسیر خود می نویسد : پیشواي ششم ، امام / 910
صادق علیه السلام از پدر بزرگوارش علیه السلام نقل می کند که پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمود:
إذا کان یوم القیامه نادي مناد من بطنان العرش : یا معشر الخلائق ! غضّوا أبصارکم حتّی تمرّ بنت حبیب اللَّه إلی قصرها .
هنگامی که روز قیامت فرا رسد منادي از میان عرش الهی ندا می کند : اي گروه خلایق! چشمان خود را ببندید تا دختر حبیب
خدا به سوي قصر خویش برود .
حضرت زهرا علیها السلام به سوي قصرش حرکت می کند، آن حضرت دو چادر سبز به سر کرده و در پیرامونش هفتاد هزار
حوریه خواهند بود، هنگامی که حضرت زهرا علیها السلام بر در قصر خود می رسد، می بیند امام حسن علیه السلام ایستاده و
امام حسین علیهما السلام - در حالی که سر در بدن ندارد - خوابیده است.
آن حضرت رو به امام حسن علیه السلام کرده و می گوید: این کیست؟
امام حسن علیه السلام پاسخ می دهد: این برادرم حسین علیه السلام است که اُمّت پدرت ، او را کشته و سرش را از تنش جدا
کردند.
در همین موقع از طرف خداوند خطاب می رسد: اي دختر حبیب خدا ! همانا این ظلم و ستمی که اُمّت پدرت انجام دادند از
این جهت به تو نشان دادم که من در نزد خودم آن تسلیتی که براي تو ذخیره نموده ام ، بنمایانم، همانا من تسلیت تو را این
قرار دادم که امروز به حساب هیچ کس رسیدگی نکنم تا تو، فرزندانت، شیعیانت و کسانی که شیعه نبودند ولی به تو خدمت
و احسانی کرده باشند ، وارد بهشت شوید .
در این موقع دخترم با فرزندان و شیعیانش و کسانی که شیعه نبوده ولی خدمتی به آنان کرده اند وارد بهشت می شوند. و این
است فرمایش خدا که
ص: 430
وَهُمْ فی » ، که این در روز قیامت است « وحشت بزرگ آنها را اندوهگین نمی کند » ؛ (1) « لایَحْزُنُهُمُ الْفَزَعُ الْأَکْبَر » : می فرماید
. « و آنان در آنچه دلشان بخواهد جاودانه متنعّم خواهند بود » ؛ (2) « مَا اشْتَهَتْ أَنْفُسُهُمْ خالِدُونَ
هی واللَّه ! فاطمه وذرّیّتها وشیعتها ومن أولاهم معروفاً لیس هو من شیعتها .
سوگند به خدا! منظور از این افراد ، فاطمه و فرزندان و شیعیان و افرادي که به آن حضرت احسان و نیکی و خدمتی نمودند ،
( خواهد بود . ( 3
---------------------------------
آمده است : سهل بن احمد دینوري گوید: « تفسیر فرات » 22 ) باز در / 911
امام صادق علیه السلام می فرماید :
جابر به امام باقر علیه السلام عرض کرد: قربانت گردم؛ اي فرزند رسول خدا! حدیثی در فضیلت جدّه بزرگوار خود ، حضرت
فاطمه علیها السلام برایم بگو که هر موقع به شیعیان نقل کنم مسرور و خوشحال شوند.
امام باقرعلیه السلام فرمود: پدرم براي من از جدّم از رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم حدیثی نقل کرد که حضرتش فرمود:
هنگامی که روز قیامت فرا می رسد، منبرهایی از نور براي پیامبران و رسولان نصب می نمایند در آن روز منبر من، از همه
منبرها بالاتر خواهد بود. آنگاه خداي متعال می فرماید : اي محمّد! خطبه بخوان .
من خطبه اي می خوانم که هیچ یک از پیامبران و رسولان نظیر و مانند آن را نشنیده باشد . سپس منبرهایی از نور براي اوصیا
و جانشینان پیامبران نصب می شود ، که براي وصی و جانشین من ، علیّ بن ابی طالب علیه السلام در وسط منبرهاي آنان
منبري از نور نصب می شود که منبر او بالاترین آنهاست.
آنگاه خداي متعال فرماید : اي علی! خطبه بخوان .
حضرتش خطبه اي می خواند که هیچ یک از اوصیا مانند آن را نشنیده است. آنگاه منبرهایی از نور براي فرزندان پیامبران برپا
می شود، براي دو
. -1 سوره انبیاء، آیه 103 و 102
. -2 سوره انبیاء، آیه 103 و 102
. 59 ح 109 / 21 ح 54 و 68 62/ 336 ضمن ح 43 / -3 تفسیر فرات: 269 ح 4، بحار الأنوار: 7
ص: 431
فرزند و نواده م ، و دو ریحان و گُلم در روزگار زندگانیم ؛ منبري از نور نصب می شود. آنگاه به آنها گفته می شود: خطبه
بخوانید. آنان چنان خطبه اي ایراد می کنند که کسی از فرزندان پیامبران مانند آن را نشنیده اند.
آنگاه منادي - که جبرئیل علیه السلام است - ندا می دهد : فاطمه علیها السلام ، دختر حضرت محمّد صلی الله علیه وآله وسلم
کجاست؟ خدیجه علیها السلام بنت خویلد کجاست؟ مریم علیها السلام دختر عمران کجاست؟ آسیه علیها السلام دختر مزاحم
کجاست؟ اُمّ کلثوم علیها السلام ، مادر یحیی بن زکریا کجاست؟
همه آنها برمی خیزند . خداي متعال می فرماید: اي اهل محشر! امروز کرامت از آنِ کیست؟
حضرت محمّد، حضرت علی، امام حسن، امام حسین و حضرت زهرا علیهم السلام عرضه می دارند : کرامت از آنِ خداي
یگانه قهّار است .
خداي متعال می فرماید: یا أهل الجمع ! إنّی قد جعلت الکرم لمحمّد صلی الله علیه وآله وسلم وعلیّ والحسن والحسین وفاطمه
علیهم السلام، یا أهل الجمع، طأطؤوا الرؤوس وغضّوا الأبصار فإنّ هذه فاطمه تسیر إلی الجنّه.
اي اهل محشر! همانا من کرامت را از آن محمّد ، علی ، حسن ، حسین و فاطمه علیهم السلام قرار دادم. اي اهل محشر!
سرهایتان را پایین اندازید و دیدگان خود را فرو بندید تا فاطمه علیها السلام به سوي بهشت برود .
در همین وقت جبرئیل براي آن حضرت، شتري از شتران بهشتی که دو پهلوي آن را به دیباي بهشتی آراسته است و افسار و
مهار آن از مروارید و جهاز آن از مرجان است، در برابر او می خواباند، آن حضرت سوار می شود.
آنگاه خداي متعال صد هزار فرشته از سمت راست او و صد هزار از سمت چپ او می فرستد تا به همراه او ، حرکت کنند، و
صد هزار فرشته دیگر می فرستد تا فاطمه علیها السلام را بر فراز بال هاي خود برداشته و به سوي بهشت ببرند. هنگامی که به
در بهشت می رسند، فاطمه علیها السلام نگاهی به پشت سر خود می نماید.
خداي مهربان می فرماید : اي دختر حبیب من! چرا متوجّه پشت سر خود شدي، در حالی که من دستور دادم که وارد بهشتم
شوي ؟
ص: 432
فاطمه علیها السلام می فرماید :
یا ربّ ! أحببت أن یعرف قدري فی مثل هذا الیوم.
پروردگارا ! دوست دارم در همچو روزي قدر و منزلت من شناخته شود .
خداوند می فرماید : یا بنت حبیبی ! إرجعی فانظري من کان فی قلبه حبّ لک أو لأحد من ذرّیّتک خذي بیده فأدخلیه الجنّه .
اي دختر حبیب من! برگرد و نگاه کن هر کسی که محبّت تو یا یکی از فرزندانت را در قلب دارد دستش را بگیر و وارد
بهشت کن.
امام باقر علیه السلام می فرماید: واللَّه ! یا جابر ! إنّها ذلک الیوم لتلتقط شیعتها ومحبّیها کما یلتقط الطیر الحبّ الجیّد من الحبّ
الردي ء .
اي جابر! سوگند به خدا! فاطمه علیها السلام در آن روز مانند پرنده اي که دانه خوب را از بد جدا می کند و برمی دارد؛
شیعیان و دوستان خود را از میان اهل محشر جدا می کند و نجات می دهد.
هنگامی که آن حضرت به همراه شیعیان خود کنار درب بهشت می رسند، خداي متعال به دلهاي شیعیان فاطمه علیها السلام
می اندازد که به پشت سر خودشان متوجّه شوند.
چون به پشت سر خودشان متوجّه می شوند، خداي می فرماید: اي دوستان من! چرا به پشت سر خودتان متوجّه شدید در حالی
که من در حق شما شفاعت فاطمه علیها السلام، دختر حبیبم را پذیرفتم؟
می گویند: پروردگارا ! دوست داریم در همچو روزي قدر و منزلت ما نیز شناخته شود.
خدا می فرماید: یا أحبّائی ! ارجعوا وانظروا من أحبّکم لحبّ فاطمه ، اُنظروا من أطعمکم لحبّ فاطمه ، انظروا من سقاکم شربه
فی حبّ فاطمه ، اُنظروا من ردّ عنکم غیبه فی حبّ فاطمه انظروا من کساکم لحبّ فاطمه خذوا بیده وأدخلوه الجنّه .
اي دوستان من! برگردید و نگاه کنید هر کسی که شما را به جهت محبّت فاطمه علیها السلام، دوست داشته، هر کسی که به
شما به جهت محبّت فاطمه علیها السلام، غذا داده، هر کسی شربت آبی در راه محبّت فاطمه علیها السلام، به شما داده، هر
کسی به جهت محبّت فاطمه علیها السلام، غیبتی از شما را ردّ کرده و در غیاب شما ،
ص: 433
از شما دفاع کرده، هر کسی که به خاطر محبّت فاطمه علیها السلام به شما، لباس داده، دست آنان را بگیرید و وارد بهشت
نمایید .
امام باقر علیه السلام می فرماید: سوگند به خدا! از آن مردم کسی غیر از اهل شکّ یا کافر یا منافق باقی نمی ماند .
هنگامی که کفّار در طبقات (آتش) جاي می گیرند، فریاد می زنند ، چنان که خداي متعال می فرماید:
و نه دوست گرم و × افسوس که امروز) شفاعت کنندگانی براي ما وجود ندارد )» ؛ (1) « وَلا صَدیقٍ حَمیمٍ × فَما لَنا مِنْ شافِعینَ »
.« پرمحبّتی
؛ (2) « فَلَوْ أَنَّ لَنا کَرَّهً فَنَکُونَ مِنَ الْمُؤْمِنینَ » : پس می گویند
. « اي کاش بار دیگر (به دنیا باز) گردیم و از مؤمنان باشیم »
وَلَوْ رُدُّوا لَعادُوا لِما نُهُوا عَنْهُ وَإِنَّهُمْ » امام باقر علیه السلام می فرماید: هیهات! هیهات! آنان از خواسته خود بازداشته خواهند شد
(4) .« و اگر باز گردند به همان اعمالی که از آن نهی شده بودند باز می گردند و همانا آنها دروغگویانند » ؛ (3) « لَکاذِبُونَ
---------------------------------
23 ) باز در همان کتاب آمده است : امام صادق علیه السلام از پدر گرامی و از جدّ بزرگوارش علیهما السلام نقل می / 912
کنند که پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمود:
اي مردم! آیا می دانید فاطمه علیها السلام چگونه آفریده شده است؟
گفتند: خدا و رسولش داناترند .
فرمود: فاطمه علیها السلام حوریّه اي به شکل آدمیان آفریده شده است ، نه اینکه از جنس آنان باشد .
آنگاه فرمود: او از عرق جبرئیل علیه السلام و پر او آفریده شده است .
گفتند: اي رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم این امر براي ما مشکل شد، می فرمایید: او حوراي انسیه است، ولی انسی نیست
و می فرمایید: او از عرق جبرئیل و پر او آفریده شده است.
.100 - -1 سوره شعراء، آیه 102
.100 - -2 سوره شعراء، آیه 102
. -3 سوره انعام، آیه 28
. 64 ح 57 / 51 ح 59 و 43 / -4 تفسیر فرات: 298 ح 13 ، بحار الأنوار: 8
ص: 434
پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمود: اکنون براي شما می گویم ، پروردگارم سیبی از بهشت به وسیله جبرئیل براي من
فرستاد که آن را به سینه اش چسبانیده بود، پس جبرئیل عرق کرد ، سیب نیز عرق نمود و عرق آن دو مخلوط شده و یکی
گشت، آنگاه جبرئیل گفت: السلام علیک یارسول اللَّه!
گفتم: و علیک السلام یا جبرئیل!
گفت: خداوند متعال این سیب را به تو از بهشت هدیه کرده است .
من آن را گرفتم و بوسیدم و به چشمانم گذاشته و به سینه ام چسبانیدم ، آنگاه گفت: یا محمّد! تو باید آن را بخوري.
گفتم: آیا هدیه پروردگارم را باید بخورم؟
گفت: آري ، تو مأموري آن را بخوري.
وقتی آن را شکافتم نوري از آن درخشید که من وحشت نمودم .
جبرئیل گفت: آن را بخور، این نور منصوره فاطمه است.
کیست؟ « منصوره » گفتم: اي جبرئیل
.« فاطمه » گفت : جاریه تخرج من صلبک إسمها فی السماء المنصوره ، وفی الأرض
است . « فاطمه » و در زمین « منصوره » دختري است که از صلب تو به وجود می آید که نام وي در آسمان
نامیده شده است؟ « فاطمه » و در زمین « منصوره » گفتم: اي جبرئیل! چرا در آسمان
فی الأرض ، لأنّه فطمت شیعتها من النار وفطمت أعداؤها عن حبّها . « فاطمه » گفت: سمّیت
نامیده شده، زیرا که شیعیان وي از آتش دوزخ برکنار خواهند بود، و دشمنانش از مهر و محبّت « فاطمه » در زمین بدین جهت
او بی بهره اند .
در آن روز مؤمنان به وسیله » ؛ (1) « بِنَصْ رِ اللَّهِ × وَیَوْمَئِذٍ یَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ » : و همین است فرمایش خداي متعال که می فرماید
( یعنی : به نصرت و یاري فاطمه علیها السلام . ( 2 « نصرت و یاري خدا خوشحال و مسرور می شوند
--------------------------------------------------
. -1 سوره روم، آیه 4 و 5
. -2 تفسیر فرات: 321 ح 6
ص: 435
ه امام حسن علیهما السلام 􀀀 بخش